GERARD BENJAMIN (JARD) du CELLIEE-MULLER 1918 - 1987
Tijdlijn
Jard is geboren te Amsterdam op 25 februari 1918.
Hij gaat voor geheim agent Tobias Biallosterski werken, medio november 1944.
Adres: Noorder Amstellaan 37 , Amsterdam. Leeftijd: 26 jaar.
Tobias had Jard ontmoet op een droppingsveld, hij maakte deel uit van het receptie comité.
Hij was ook bevriend met Gerda Meijer en kende Madeline misschien ook wel.
Zijn adres in 1944 is: Nicolaas Maesstraat 5boven, Amsterdam
Jard ontsnapt uit het gemeentehuis in Wognum op 10 februari 1945, waar hij onder andere met Tobias vastgehouden werd. Hij verschuilt zich bij de familie Mulder in Wognum.
Onder de alias Harry Stevens ontsnapt Jard naar bevrijd gebied waar hij op 14 maart 1945 aankomt.
Koningin Wilhelmina reikt Jard op 2 augustus 1946 in Den Bosch de Bonzen Leeuw uit. Op die dag ontvingen ook Maarten Cieremans, Paul Polak, Pieter de Vos en ... Hinderink deze onderscheiding.
Vertrek uit Amsterdam richting New York per KLM op 20 oktober 1946.
Aankomst op La Guardia, New York op 20 oktober 1946. Jard is op doorreis als werknemer van de Asiatic Petroleum Company.
In oktober 1946 is Jard werknemer van de Curaçaosche Petroleum Industrie Maatschappij.
Huwelijk met Madeline Fenna van Geuns op 3 maart 1946. Jard woont in Emmastad, Curaçao. Terwijl Madeline nog in Amsterdam woont.
Vertrek van Curaçao met Madeline richting Californië op 5 januari 1951.
Madeline en Jard du Celliee-Muller zijn inwoners van Californië in juni 1951.
Vertrek uit Amsterdam richting New York op 26 augustus 1954.
Aankomst in New York op 26 augustus 1954.
Woonplaats in 1962: San Mateo, Californië.
Woonplaats in 1963: Santa Clara, Californië.
Jard overlijdt op 19 november 1987 in Santa Clara Californië, op de leeftijd van 69 jaar.
Jard is geboren te Amsterdam op 25 februari 1918.
Hij gaat voor geheim agent Tobias Biallosterski werken, medio november 1944.
Adres: Noorder Amstellaan 37 , Amsterdam. Leeftijd: 26 jaar.
Tobias had Jard ontmoet op een droppingsveld, hij maakte deel uit van het receptie comité.
Hij was ook bevriend met Gerda Meijer en kende Madeline misschien ook wel.
Zijn adres in 1944 is: Nicolaas Maesstraat 5boven, Amsterdam
Jard ontsnapt uit het gemeentehuis in Wognum op 10 februari 1945, waar hij onder andere met Tobias vastgehouden werd. Hij verschuilt zich bij de familie Mulder in Wognum.
Onder de alias Harry Stevens ontsnapt Jard naar bevrijd gebied waar hij op 14 maart 1945 aankomt.
Koningin Wilhelmina reikt Jard op 2 augustus 1946 in Den Bosch de Bonzen Leeuw uit. Op die dag ontvingen ook Maarten Cieremans, Paul Polak, Pieter de Vos en ... Hinderink deze onderscheiding.
Vertrek uit Amsterdam richting New York per KLM op 20 oktober 1946.
Aankomst op La Guardia, New York op 20 oktober 1946. Jard is op doorreis als werknemer van de Asiatic Petroleum Company.
In oktober 1946 is Jard werknemer van de Curaçaosche Petroleum Industrie Maatschappij.
Huwelijk met Madeline Fenna van Geuns op 3 maart 1946. Jard woont in Emmastad, Curaçao. Terwijl Madeline nog in Amsterdam woont.
Vertrek van Curaçao met Madeline richting Californië op 5 januari 1951.
Madeline en Jard du Celliee-Muller zijn inwoners van Californië in juni 1951.
Vertrek uit Amsterdam richting New York op 26 augustus 1954.
Aankomst in New York op 26 augustus 1954.
Woonplaats in 1962: San Mateo, Californië.
Woonplaats in 1963: Santa Clara, Californië.
Jard overlijdt op 19 november 1987 in Santa Clara Californië, op de leeftijd van 69 jaar.
De Bronzen Leeuw.
Lt. du Celliee-Muller. © Fam. du Celliee-Muller
Jard werk op 15 maart 1945 na zijn ontsnapping uit bezet gebied door Sgt. L. van Blankenstein ondervraagd in Camp 030. Het opgestelde voorlopige rapport werd naar Kapitein P.G. Oliver gestuurd.
Preliminary Interrogation of Harry Stevens.
Real Name: Gerard Benjamin du Celliee-Muller aka PIET aka JARD.
Born: 28-02-1918 at Amsterdam
Occupation: draughtsman for Firma Werkspoor, A'dam (building of railway engines)
Address: Nicolaas Maesstraat 5boven, Amsterdam.
Father: Julius Everhardus. Mother: Eva nee Hannema.
Brother: Jacobus (in England). Sister: Louise, married to Ingenieur De Waal, Noord-Beveland.
Introduction to Resistance.
Worked for N.S.F. since 1943 (National Steunfonds), which helped 'onderduikers'. Then co-operated with the organisation and creation of 'verzets groepen' in South-Holland.
In September 1944, HANS (Draughts) was dropped at Zomerdijk and came to the house of Mr. van Geuns, whose daughter MADELINE was a friend of Source (Jard).
HANS formed a group including Source, MADELINE, GERDA LANKHOUT (since arrested), and LALOE DE VRIES. (Dropping grounds were later named after LALOU and MADELINE). The girls acted as couriers and Source himself was used as courier and also worked on the decoding of messages.
Source mentions HANS' two WT operators as BACKGAMMON (Pieter de Vos) aka BRAM or BRAMMETJE, and CAMBELL aka BOB (BOB was sent some time ago from Rotterdam) He states that messages came in marked: "For DRAUGHTS-BACKGAMMON or for DRAUGHTS-CAMPBELL"
(Note: There is no mention of CAMBELL in the Kardax). This is BOATING (Paul Polak) aka DOUWE.
Arrest of HANS.
On 6 February 1945, HANS and Source left Amsterdam on bicycles for the North as a dropping operation was taking place that night on ground Martini and because HANS wanted to see some special packages which were part of the supplies. The operation was cancelled because of the weather conditions and they decided to wait for the next operation which would take place on Friday 9 February. The dropping took place on the Laloe and Hudson grounds but the Martini operation was again cancelled, the aircraft having engine trouble and was compelled to return to the UK.
HANS decided to return the next morning (Saturday 10 February 1945) to Amsterdam using a lorry driven by the man dealing with transport of stores, HIL (Jard is wrong here, this was Mr. Hellema from Zaandam). Accompanying them were: two doctors, JAN and PETER. The Germans must have been warned of this journey because, on the way, (Source does NOT remember the name of the village) (Wognum), they were arrested by 5 Germans (two Grüne Polizei armed with Schmeissners, one Landwacht armed with a Stengun and two Landwacht with rifles). They were ordered to leave the lorry and the Germans found in the lorry two British First Aid chests belonging to the two doctors. Dr. PETER was beaten up and revealed the name of another doctor living at Obdam. The party was taken by car to Obdam and the house of the doctor was searched. The doctor and two 'onderduikers' were also arrested and the whole group was taken to the town hall of Obdam and locked up in a room under supervision of a Landwacht. HANS signalled to Source that the moment for action had arrived and jumped the Landwacht, helped by source. Having no weapons, they hit, kicked and more or less strangled the guard while the others fled. Source heard the Germans open fire on them and urged HANS to follow them. He gave the example and heard HANS running behind him. More shots were fired and source found himself alone in the village and was hidden in a cellar by some local inhabitants (the Mulder family).
As aresult of this action, all men were arrested at OBDAM in a vain attempt to find him as all the others had been caught. HANS had been shot through the lungs, so had Dr. PETER. Dr. JAN was hit in the legs, HIL was dead and the two 'onderduikers' also arrested. These were released later on. (Hil Schipper wasn't dead, it was Mr. Hellema who was shot through the head)
Source returned to ZOMERDIJK (MANDRILL) (Spanbroek), remained a week in the North and went back to Amsterdam on Sunday 18 February, 1945.
In the meantime, HANS had been taken to ALKMAAR, then to the WEST GASTHUIS at AMSTERDAM. On Monday 12 March he was still at BRONOVO (hospital) near Scheveningen. (This is incorrect too, but no one knew that Tobias had already passed away on February 26th 1945 in the police prison in Scheveningen). According to Source the reason for these frequent moves is because CARELS, the telephone-man, a good man for his work but not too hot on security, decided that an attempt to release HANS had to be made immediately and contacted the KP, who tried unsuccessfully to liberate HANS.
Thanks to the internal telephone system, it was possible to warn everybody of HANS' arrest and all documents and BOB' spare WT set were removed from Source' house at 5 Nicolaas Maesstraat in AMSTERDAM.
BOB, BRAM, Doctor AREND (Henk Veeneklaas) and Source were the only once who knew anything about the HANS set-up. (It is very likely that Madeline also knew about the set-up since she also did a lot of encoding and decoding of messages). They decided that the doctor would be the right person to take HANS' place. PIETER DEKKER (Cor van Paaschen), who came from DEN HAAG to see them, agreed that it was the best choice. But, in the meantime, GUUS (ROWING) had been appointed. According to Source, ROWING (Frank Hamilton) was NOT the right man as he was not in the picture and was a doubtful organiser. Source speaks rather bitterly of ROWING, whom he accusses of not having organised properly the reception side of the organisation; batteries for Eureka (beacon) and S-Phone were not charged, lights on dropping grounds were not in order, men in charge of S-Phones were not properly instructed and could not get contact with the aircraft etc. Source believes that ROWING is indirectly responsible for the arrest of HANS, as HANS had to go personally North to organise the reception of February 6th, whereas it was ROWING's resonsibility, and it was during this trip that he was arrested.
As a result of ROWING's appointment there was a exchange of messages and talks with the CNBS who finally appointed Dr. Arend, with ROWING as adviser.
Consequences of HANS' arrest.
HANS and Source were arrested on Saturday 10 February 1945. As Source's address became known to the Germans, MADELINE, GERDA and LALOU immediately removed everything from the office in the Nicolaas Maesstraat, with the exception of BOB's pistol and transmitting key, which were found by the SD.
GERDA foolishly went back to the office (Noorder Amstellaan) on Monday 12th February and was promptly arrested. She knew everything about HANS' work and was taken to the SCHEVENINGEN Prison.
The SD also found some food in the Maesstraat but did not remove it. This was done later by a KP team operation from the roof of the house.
Arrest of ASPASIA aka ANITA.
redacted ASPASIA was BOB's courier. She was arrested 3 days ago (March 12th 1945) in a house in AMSTERDAM with 15 others. The arrest is not in connection with the a/m events, but as a reprisal for the wounding of SD chief RAUTER. She was one of the 60 hostages shot in AMSTERDAM. Source does NOT know if she gave anything away before her death. (Anita was not shot, the boys arrested with her were shot).
MISSION.
Source has been sent to us by PIETER DEKKER (DRAUGHTS II) and Dr. AREND to report on HANS' arrest and on the general situation after this arrest, particularly as regards the dropping grounds.
He was chosen:
(a) Because he witnessed HANS' arrest.
(b) because he is known by the SD and in danger.
(c) because he knows all the questions that have to be put right immediately.
Escape Route.
Left AMSTERDAM on Monday 12th March by bicycle for ROTTERDAM where he slept at an address given by the doctor. Went to HARDINXVELD on Tuesday 13th, and slept at KEES de BOON's who sent him on Wednesday, 14th, to CALLIER at HARDINXVELD. CALLIER supplied a canoe and instructed a man named KEES to take Source that same night through the MERWEDE to LAGE ZWALUWE. KEES is from SLIEDRECHT.
20th March
'BOB' aka 'CAMBELL' mentioned in this report must be BOATING (Douwe).
Born: 28-02-1918 at Amsterdam
Occupation: draughtsman for Firma Werkspoor, A'dam (building of railway engines)
Address: Nicolaas Maesstraat 5boven, Amsterdam.
Father: Julius Everhardus. Mother: Eva nee Hannema.
Brother: Jacobus (in England). Sister: Louise, married to Ingenieur De Waal, Noord-Beveland.
Introduction to Resistance.
Worked for N.S.F. since 1943 (National Steunfonds), which helped 'onderduikers'. Then co-operated with the organisation and creation of 'verzets groepen' in South-Holland.
In September 1944, HANS (Draughts) was dropped at Zomerdijk and came to the house of Mr. van Geuns, whose daughter MADELINE was a friend of Source (Jard).
HANS formed a group including Source, MADELINE, GERDA LANKHOUT (since arrested), and LALOE DE VRIES. (Dropping grounds were later named after LALOU and MADELINE). The girls acted as couriers and Source himself was used as courier and also worked on the decoding of messages.
Source mentions HANS' two WT operators as BACKGAMMON (Pieter de Vos) aka BRAM or BRAMMETJE, and CAMBELL aka BOB (BOB was sent some time ago from Rotterdam) He states that messages came in marked: "For DRAUGHTS-BACKGAMMON or for DRAUGHTS-CAMPBELL"
(Note: There is no mention of CAMBELL in the Kardax). This is BOATING (Paul Polak) aka DOUWE.
Arrest of HANS.
On 6 February 1945, HANS and Source left Amsterdam on bicycles for the North as a dropping operation was taking place that night on ground Martini and because HANS wanted to see some special packages which were part of the supplies. The operation was cancelled because of the weather conditions and they decided to wait for the next operation which would take place on Friday 9 February. The dropping took place on the Laloe and Hudson grounds but the Martini operation was again cancelled, the aircraft having engine trouble and was compelled to return to the UK.
HANS decided to return the next morning (Saturday 10 February 1945) to Amsterdam using a lorry driven by the man dealing with transport of stores, HIL (Jard is wrong here, this was Mr. Hellema from Zaandam). Accompanying them were: two doctors, JAN and PETER. The Germans must have been warned of this journey because, on the way, (Source does NOT remember the name of the village) (Wognum), they were arrested by 5 Germans (two Grüne Polizei armed with Schmeissners, one Landwacht armed with a Stengun and two Landwacht with rifles). They were ordered to leave the lorry and the Germans found in the lorry two British First Aid chests belonging to the two doctors. Dr. PETER was beaten up and revealed the name of another doctor living at Obdam. The party was taken by car to Obdam and the house of the doctor was searched. The doctor and two 'onderduikers' were also arrested and the whole group was taken to the town hall of Obdam and locked up in a room under supervision of a Landwacht. HANS signalled to Source that the moment for action had arrived and jumped the Landwacht, helped by source. Having no weapons, they hit, kicked and more or less strangled the guard while the others fled. Source heard the Germans open fire on them and urged HANS to follow them. He gave the example and heard HANS running behind him. More shots were fired and source found himself alone in the village and was hidden in a cellar by some local inhabitants (the Mulder family).
As aresult of this action, all men were arrested at OBDAM in a vain attempt to find him as all the others had been caught. HANS had been shot through the lungs, so had Dr. PETER. Dr. JAN was hit in the legs, HIL was dead and the two 'onderduikers' also arrested. These were released later on. (Hil Schipper wasn't dead, it was Mr. Hellema who was shot through the head)
Source returned to ZOMERDIJK (MANDRILL) (Spanbroek), remained a week in the North and went back to Amsterdam on Sunday 18 February, 1945.
In the meantime, HANS had been taken to ALKMAAR, then to the WEST GASTHUIS at AMSTERDAM. On Monday 12 March he was still at BRONOVO (hospital) near Scheveningen. (This is incorrect too, but no one knew that Tobias had already passed away on February 26th 1945 in the police prison in Scheveningen). According to Source the reason for these frequent moves is because CARELS, the telephone-man, a good man for his work but not too hot on security, decided that an attempt to release HANS had to be made immediately and contacted the KP, who tried unsuccessfully to liberate HANS.
Thanks to the internal telephone system, it was possible to warn everybody of HANS' arrest and all documents and BOB' spare WT set were removed from Source' house at 5 Nicolaas Maesstraat in AMSTERDAM.
BOB, BRAM, Doctor AREND (Henk Veeneklaas) and Source were the only once who knew anything about the HANS set-up. (It is very likely that Madeline also knew about the set-up since she also did a lot of encoding and decoding of messages). They decided that the doctor would be the right person to take HANS' place. PIETER DEKKER (Cor van Paaschen), who came from DEN HAAG to see them, agreed that it was the best choice. But, in the meantime, GUUS (ROWING) had been appointed. According to Source, ROWING (Frank Hamilton) was NOT the right man as he was not in the picture and was a doubtful organiser. Source speaks rather bitterly of ROWING, whom he accusses of not having organised properly the reception side of the organisation; batteries for Eureka (beacon) and S-Phone were not charged, lights on dropping grounds were not in order, men in charge of S-Phones were not properly instructed and could not get contact with the aircraft etc. Source believes that ROWING is indirectly responsible for the arrest of HANS, as HANS had to go personally North to organise the reception of February 6th, whereas it was ROWING's resonsibility, and it was during this trip that he was arrested.
As a result of ROWING's appointment there was a exchange of messages and talks with the CNBS who finally appointed Dr. Arend, with ROWING as adviser.
Consequences of HANS' arrest.
HANS and Source were arrested on Saturday 10 February 1945. As Source's address became known to the Germans, MADELINE, GERDA and LALOU immediately removed everything from the office in the Nicolaas Maesstraat, with the exception of BOB's pistol and transmitting key, which were found by the SD.
GERDA foolishly went back to the office (Noorder Amstellaan) on Monday 12th February and was promptly arrested. She knew everything about HANS' work and was taken to the SCHEVENINGEN Prison.
The SD also found some food in the Maesstraat but did not remove it. This was done later by a KP team operation from the roof of the house.
Arrest of ASPASIA aka ANITA.
redacted ASPASIA was BOB's courier. She was arrested 3 days ago (March 12th 1945) in a house in AMSTERDAM with 15 others. The arrest is not in connection with the a/m events, but as a reprisal for the wounding of SD chief RAUTER. She was one of the 60 hostages shot in AMSTERDAM. Source does NOT know if she gave anything away before her death. (Anita was not shot, the boys arrested with her were shot).
MISSION.
Source has been sent to us by PIETER DEKKER (DRAUGHTS II) and Dr. AREND to report on HANS' arrest and on the general situation after this arrest, particularly as regards the dropping grounds.
He was chosen:
(a) Because he witnessed HANS' arrest.
(b) because he is known by the SD and in danger.
(c) because he knows all the questions that have to be put right immediately.
Escape Route.
Left AMSTERDAM on Monday 12th March by bicycle for ROTTERDAM where he slept at an address given by the doctor. Went to HARDINXVELD on Tuesday 13th, and slept at KEES de BOON's who sent him on Wednesday, 14th, to CALLIER at HARDINXVELD. CALLIER supplied a canoe and instructed a man named KEES to take Source that same night through the MERWEDE to LAGE ZWALUWE. KEES is from SLIEDRECHT.
20th March
'BOB' aka 'CAMBELL' mentioned in this report must be BOATING (Douwe).
Rapport betreffende werkzaamheden van HANS in NOORD-HOLLAND van September 1994 - Februari 1945.
Daar ik eerst eind September 1944 met HANS (Tobias Biallosterski) ben gaan samenwerken, berust het begin van dit rapport op de verhalen die ik van HANS en anderen over zijn werk gehoord heb.
HANS en BRAM werden afgeworpen op Mandrill, 9 September 1944, vlak achter de Zomerdijk bij Spanbroek Noord-Holland. Hij kwam toen direct in contact met HIL SCHIPPER, woende op de Zomerdijk. HANS heeft toen HIL opgedragen afwerpterreinen met comites in Noord-Holland te organiseren.
Signalement HIL: 1.75 m. blond krullend haar, blauwe ogen, slank draagt bril, 30 jaar oud en werkte voor R.K. geestelijken.
Al de afwerpterreinen ten Noorden van het Noordzee kanaal met de bijbehorende bemanningen zijn en worden nog steeds door hem op lefwaardige wijze georganiseerd.
HANS en BRAM zijn toen naar Amsterdam gegaan waar HANS contact heeft gezocht met de flat 'De Rommelpot' op het Singel waar hij REELY (Dr. Felix) heeft ontmoet en, naar ik meen, via dezen laatste met Dokter V (Henk Veeneklaas) in contact gebracht is.
Signalement REELY: ongeveer 27 jaar, 1.85 m donker haar, snor, knap voorkomen. Hij heeft tot December voor HANS in combinatie met Dokter V voor het vervoer van wapens en voedsel gezorgd en is vervolgens door onderlinge wrijving wat op den achtergrond geraakt. Later bracht hij een set en codes naar SD agenten in Den Haag waar van uit Londen opdracht voor gegeven was. Bij een schietpartij die hieruit voorkwam werd hij licht gewond en voorzoover mij bekend werkt hij niet meer met Dr. V samen.
HANS is toen gaan wonen bij den heer S.H. van GEUNS, Zomerdijkstraat 28, Amsterdam-Zuid. Dokter V heeft toen een kantoor gezocht en gevonden in de Miletstraat 37II, waar HANS is gaan werken, geholpen door een koerierster LOUISE de VRIES (LALOE). Dokter V zorgde tevens voor nieuwe persoonsbewijzen voor BRAM en HANS, volgens welke beide arts waren. Bovendien werden zij voorzien van certificaten volgens welke zij ingeschreven waren als artsen werkzaam in het Wilhelmina Gasthuis (thans Westergasthuis) in Amsterdam-West.
BRAM kreeg als woon- en uitsluitens ontvang adres het Binnen Gasthuis, in de woning van den Chef Technische Dienst.
Uit Rotterdam kwam DOUWE (Paul Peters) als 2e operator en nam zijn intrek bij de familie TAMMES, Nicolaas Maesstraat 78, Amsterdam-Zuid.
HANS nam nog twee koeriersters in dienst namelijk GERDA EGGINK (haar ware naam is mij niet bekend)(Gerda Meijer) en MADELINE van GEUNS, de dochter van van zijn gastheer. Na twee weken werden nieuwe plannen gemaakt om samen te gaan wonen in een flat die dan tevens als kantoor zou moest dienen. Ondertusschen werd ik via MADELINE met met HANS in contact gebracht, nadat ik al een paar droppings meegemaakt had op veld Madeline. Na enig zoeken vonden wij een flat, die van een oude mevrouw SCHOTTE geweest was op de Noorder Amstellaan 37I. Wij zijn daar gevieren gaan wonen, te weten HANS, MADELINE, GERDA en ik. LALOE bleef op haar eigen adres wonen, hetgeen tot moeilijkheden tussen haar en HANS aanleiding gegeven heeft, zij kreeg hierdoor namelijk veel te veel contact met vrienden en vriendinnen die in andere organisaties werkzaam waren.
Ons adres was aan niemand bekend, behalve de telefoon expert CARELS.
Signalement Carels: ongeveer 30 jaar, weinig blond haar, scherp gezicht, opgewekte natuur.
Hij verrichte prachtig werk op telefoongebied voor alle ondergrondse bewegingen, en leeft nog steeds onder zijn eigen naam. Hij is officiel in dienst bij de Gemeentelijke Electriciteits Werken, afdeling kabels. Hij heeft een aantal vertrouwde gemeente monteurs die alle kabel- en telefoonaansluitingen aanleggen. Ergens in een kelder heeft hij een telefooncentrale opgericht, waar alle eigen lijnen binnenkomen en doorverbonden kunnen worden, ook op het stadsnet. In de stad wordt gebruik gemaakt van de vrije aders in de bestaande telefoonkabels en van de vrije voor dienstgebruik bestemde telefoonkabels, die de verschillende verbindingen vormen tussen de hoogspanninghuisjes. Buiten de stad worden PEN kabels gebruikt van het officiele P.E.N.- net door het gehele land. Zo zijn er directe lijnen naar Den Haag, Rotterdam, Haarlem, Alkmaar, Zaandam, Hilversum en Utrecht. Alle stadslijnen werken volgens het inductorsysteem. Via mr. Van ZANTEN (P.J. Six) is HANS in contact gekomen met CARELS die toen ons kantoor met twee directe, over geen centrale lopende, lijnen verbonden heeft met BRAM (Pieter de Vos) en DOUWE (Paul Peters). Tevens kregen wij een lijn naar zijn centrale en een gewoon automatisch stadstoestel met een niet bekend nummer, dat nooit nagezocht kon worden. Wij konden nu op ons schakelbord BRAM met DOUWE verbinden en een van twee met de centrale doorverbinden. Tengevolge van het aanleggen van deze centrale en alle aansluitingen is CARELS iemand geworden die alle ondergrondse personen in vrijwel de meeste steden kent, alle adressen weet, dagelijks met hen spreekt en tevens alle gesprekken kan afluisteren. Hij kwam dikwijls bij ons eten en vertelde dan veel meer dan wij behoefden te weten, zodat wij voorzichtig met hem geworden zijn en hij niet meer te horen kreeg dan strikt noodzakelijk was. Deze telefoonverbindingen bespoedigden de werkzaamheden in belanrijke mate. Als nu de telegrafisten 's avonds de berichten opnamen en naderhand telefonisch vergeleken ter correctie van eventuele fouten, kregen wij ze direct door, zoodat decodatie onmiddellijk plaats kon vinden en eventueel direct een antwoord kon worden opgemaakt dat dan weer in code telefonisch aan die persoon (Paul of Pieter) werd doorgegeven die dan volgende morgen het eerst moest werken. Dit bespaarde dus het gevaarlijke overbrengen van gecodeerde berichten met de daaraan verbonden noodzakelijke postadressen.
Even zoo is HIL in zijn woonplaats in Noord-Holland verbonden met een lijn naar de centrale van CARELS. Waren er nu droppings geweest dan kreeg HIL direct aale bijzonderheden en gaf deze gewoonlijk 's ochtends om ongeveer 8 uur aan ons door, hetgeen een enorme tijdsbesparing betekende, daar we voor deze verbinding, elke dag om de beurt maar een postadres in Midden-Beemster moesten fietsen teneinde het contact met HIL te onderhouden.
Elke Operator had zijn eigen koerierster, die tevens wachtdiensten verrichtte tijdens het zenden. BRAM werkte met MADELINE samen en DOUWE had een blond meisje ANITA (ASPASIA) in dienst. Beide hebben ieder ongeveer vier of vijf zend adressen waar sets staan en waar steeds wisselend gewerkt wordt.
Tot ik wegging was er nog nooit iets fout gelopen bij hen, met uitzondering van het feit dat BRAM heeft moeten verhuizen omdat er in het Binnengasthuis iemand gezocht werd en waardoor zijn gastheer voor de veiligheid het huis gesloten heeft en zelf ook verdwenen is. BRAM is toen bij dokter V gaan wonen.
Half januari id JOSEPHINE (Frankie Hamilton) uit het ziekenhuis in Haarlem ontslagen en kon zij met stokken heel voorzichtig loopen maar nog helemaal niet steunen op haar linker been. Zij is toen ongeveer drie weken bij ons op kantoor geweest ter opvoering van de gezelligheid en om wat bij te eten. Toen heeft GUUS (Frank Hamilton) een boerderij gezocht in Noord-Holland waar zij nu verder genezen moet.
Verder arriveerde eind Januari een Amerikaanse piloot, die neergeschoten was in Noord-Holland, daar door de ondergrondse opgepikt en naar Amsterdam gebracht. Wij konden niet zo vlug een goed adres voor hem vinden en zodoende is hij gebleven tot de maan gunstig werd, waarna hij door de lijnen (linies) werd geholpen. Zijn naam was CECIL K. BELTON.
Tot Januari is alles vlot verloopen, doch daarna vonden enige arrestaties plaats o.a. een bureaumeisje van "C"-kantoor, in het bezit van vele papieren, waaronder het geheele archief over de afgeloopen twee maanden. HANS wetende dat hij dikwijls genoemd werd in deze documenten, absenteerde vanaf dit moment alle besprekingen en vergaderingen. Daar het razzia gevaar sterk toegenomen was, leiten wij door een vertrouwde metselaar de achterwand van de W.C. naar voren zetten en verkregen zoodoende een uitstekende schuiplaats voor opppervlakkige huiszoekingen.
Gedurende de sneeuwperiode vonden geen afwerpingen plaats. Zoodra echter de sneeuw gesmolten was, werden drie velden in het Noorden aangekondigd. Op geen van de velden bleek ontvangst in orde te zijn, zoodat de vliegtuigen niets afwierpen. Het scheen dat de S-Phone en de Eureka's (radiobakens) niet geladen waren of niet werkten en dat de lampen niet deugden. HANS nam dit GUUS kwalijk omdat hij met de technische leiding en instructie van de velden belast was. Hij besloot daarom zelf naar het Noorden te gaan en met GUUS te gaan praten, alles eens te inspecteren en nog eenige kwestie's met HIL te bepraten. Hij kon dan direct de speciale paketten uitzoeken en sorteren, en ik zou meegaan om onderricht te krijgen in S-Phone en Eureka om dit dan weer aan menschen op nieuwe velden ten Zuiden van Amsterdam door te geven.
Op 6 Februari zou er weer afgeworpen worden en zijn wij 's middags op de fiets naar de Zomerdijk (Spanbroek) gegaan. 's Nachts gingen wij naar Martini, maar er kwam geen vliegtuig; later bleek; naar ik meen; dat motorstoring de oorzaak was. Door het slechte weer brachten ook de volgende nachten geen resulaat. Op 9 Februari zou oorspronkelijk op Martini weer worden afgeworpen, doch bleek dat ook dat niet doorging. Wij waren wel naar het veld gegaan omdat wij de veranderde golflengte niet ontvangen konden krijgen en werden toen later gewaarschuwd dat het niet doorging en zijn toen naar het verzamelpunt, een boerderij, teruggegaan. Eveneens waren die nacht op het veld twee doktoren van de NBS, namelijk dr. JAN en dr. PETER, en verder de heer HELLEMA uit Zaandam, een transporteur die zijn eigen schepen ter beschikking stelde, voor wapen- en voedselvervoer. Deze schepen waren dikwijls voorzien van een dubbele bodem.
Ik kan mij niet herinneren of wij die nacht op de boerderij gesproken hebben over een vertrek dat de volgende morgen per auto zou plaats vinden. Dit is echter heel goed mogelijk, daar de heer HELLEMA ook terug wilde naar Zaandam en dr. JAN naar Amsterdam terwijl dr. PETER naar het Zuiden moest. De bestemming van deze laatste was mij echter onbekend. Een broer van HIL wist een auto te vinden die met aardappelen de volgende morgen naar Amsterdam zou vertrekken en wij besloten mee te gaan; de fietsen konden niet meegenomen worden, doch door denzelfden auto eenige dagen later naar Amsterdam getransporteerd worden. De naam van de eigenaar van den auto was Van WEEL.
Zaterdag morgen, den 10de Februari om 9 uur, kwam de vrachtwagen op de Zomerdijk aan, waar de heer HELLEMA en wij beiden instapten; een eind verder stopten wij en stapten beide dotoren met eenige pakken ook achterin. Het dekzeil was geheel over den wagen heengeslagen tegen regen en wind, dus konden wij niets zien. Plotseling stopte den auto en werd het zeil teruggeworpen en stonden wij tussen twee "Grüne Polizisten" met Schmeissers een Landwacht officier met een Stengun en drie Landwachters met gewone geweren. Wij moesten direct van den auto af komen en tegen den muur van het politiebureau gaan staan. Wij bleken in Wognum te zijn. Zij begonnen direct de bagage en persoonsbewijzen te onderzoeken. Uit de bagage van de doktoren kwamen twee gedropte 'First Aid' blikken te voorschijn. De auto mocht doorrijden en wij moesten het politiebureau in naar de wachtkamer onder bewaking van de Landwachters. Hier zijn wij om de beurt verhoord door de twee "Grünen" en de officier-Landwachter. Zij begonnen met de doktoren (HANS was volgens zijn P.B. ook dokter), daar zij wilden weten waar de 'First-Aid' kisten vandaan kwamen of naar toe gingen. Zij begonnen dr. PETER te verhoren, waardoor wij kans zagen om alle compromitterende papieren achter een verwarmingsradiator te duwen. HANS en ik hadden vrijwel geen papieren en ik had alleen een koffertje met een paar Engelse sokken, een torch en parachutekoord als handvat. De heer HELLEMA en de doktoren hadden wel eenige belangrijke papieren. Toevallig boog een Landwachter zich later over de radiator en heeft alle papieren gevonden. Tegen dr. PETER hadden zij sterken argwaan. Zij hebben hem in zijn gezicht geslagen tot dat hij zei van wien hij zijn papieren gekregen had, hij noemde toen een dokter in Obdam. HANS en mij hebben zij bijna niets gevraagd, alleen nalen zij al onze bezittingen af en haalden zij onze zakken leeg. Zij hebben toen een auto laten komen waarop wij vijven, en nog een man uit Wognum zelf, die zij opgepikt hadden, plaats moesten nemen. Wij reden toen naar Obdam en stopten voor het doktershuis dat omsingeld werd, de dokter, zijn zoon, een onderduiker en een oude tuinman werden gearresteerd; daarna zijn wij overgebracht naar het stadhuis in een kamer aan de voorkant; met een Landwachter met een gewoon geweer ter bewaking. De "Grünen"en rest van de Landwachters stonden in de gang en buiten het gebouw. Schijnbaar moesten wij hier wachten op een overvalwagen die ons dan verder zou vervoeren. Even later werd de notaris van het dorp ook binnengebracht. Ik stond naast HANS in de hoek van de kamer en wij keken elkaar aan en begrepen beide dat dit de laatste kans was om er uit te komen. Op een moment toen de Landwachter het raam uitkeek nam HANS het initiatief en sprong bovenop hem voor hij een geluid kon maken. De Landwachter zakte in elkaar en kwam in een hoek op zijn geweer te zitten. Daar wij geen mes of iets anders hadden om hem direct het zwijgen op te leggen kneep HANS zijn keel dicht en ik trapte hem met mijn rubber laarzen tegen het hoofd. Onderwijl was iedereen de kamer al uit en hoorde ik reeds schieten. Ik ried HANS aan mee te gaan dan anders het te laat zou kunnen zijn. Ik ben daarop zelf de deur uitgerend en, naar ik meen, kwam HANS achter mij aan. Op den gang was niemand meer en toen ik bij een open achterdeur kwam, zag ik in de achtertuin een Landwachter staan schieten. Ik ben toen rechts een schutting overgeklommen en een sloot doorgelopen. Het schieten was middelewijl toegenomen en ik zag de kogels naast mij in het water komen. Over een weg door tuinen en om huizenblokken ben ik toen een vreemd huis binnengerend. dat een metselaar-aannemer bleek toe te behoren en een goede ondergrondse schuilplaats onder een bed bleek te hebben, waar hij mij nat en wel in verborg. Van HANS heb ik niets meer gezien, ik meen dat hij achter aan kwam. Middelerwijl was een wagen met leden van de Groene Politie aangekomen, die begonnen te zoeken, waarna zij ook in mijn huis kwamen en, na niet zeer grondig gezocht te hebben, weer weggingen en de metselaar (Mulder) meenamen.Zij arresteerden toen alle mannen van het dorp, waarschijnlijk omdat de KP van Obdam schoten gelost heeft op de Duitsers. Ik ben toen uit mijn schuilplaats gekomen daar de gearresteerde zou kunnen verraden waar ik verborgen zat en ben in een schuurtje op een ander erf gaan zitten. Na een paar uur bleek dat de mannen weer vrijgelaten werden en toen het donker werd ben ik uit het schuurtje naar het woonhuis teruggegaan, waar ik vernam dat de meeste van ons gewond waren en daarna opnieuw gearresteerd. Na droge kleren te hebben gekregen, ben ik toen teruggeloopen naar den Zomerdijk en kreeg ik direct via eigen lijnen telefonisch contact met HIL en met Amsterdam. Later bleek dat HANS in de long getroffen was, dr. PETER in long en beenen, dr. JAN in de beenen en de heer HELEMA op slag dood was. In de heer HELLEMA verloren wij een van de actiefste en hulpvaardigste menschen van de geheele ondergrondse beweging in de Zaanstreek. Alleen de Obdamsche dokter en notaris zich kunnen verstoppen in het stadhuis zelf, maar verder werd dus belave mij iedereen weer gepakt. HANS en de andere gewonden zijn door R.K. zusters in Obdam verbonden en daarna per ziekenauto naar het Marine Hospitaal in Heiloo vervoerd. Zondag ochtend, de 11de Februari werden zij doorgetransporteerd naar het Wilhelminagasthuis in Amsterdam. Na een paar uur daar geweest te zijn werden zij weer verder gebracht naar Scheveningen.
Zelf ben ik een week tot 18 Februari op een boerderij gebleven in de buurt van HIL en kreeg van hem na twee dagen reeds een nieuw persoonsbewijs. Toen HIL Amsterdam opbelde dat wij gepakt waren, zijn de drie meisjes direct begonnen de flat leeg te ruimen, eerst de telegrammen en wapens, en daarna alle andere bezittingen die naar verschillende adressen zijn overgebracht (zondag 11 Februari).
Dokter V was de man die automatisch de leiding op zich nam, gezien het feit, dat hij volkomen op de hoogte was van alles en een goede vriend van HANS was geworden. Wij weten niet precies wanneer, maar waarschijnlijk zondagavond of maandagmorgen 12 Februari is de SD naar de flat gekomen. GERDA wilde maandagmorgen toen nog wat dekens gaan halen op de flat. Met dit plan is zij weggegaan, is toen waarschijnlijk gepakt in de flat en naar de gevangenis aan den Amstelveenscheweg weggebracht en daar een paar later eveneens naar Scheveningen. HANS was van plan geweest GERDA door de lijn (linie) heen te sturen onder de naam VICTORIENTJE (zie telegrammen). Een week later is, door omstandigheden, de SD een pension op de Weteringschans binnengegaan, waar toen enige blanco persoonsbewijzen gevonden zijn. Alle bewoners van het pension werden meegenomen, waaronder DOUWE's koerierster ANITA en een werker voor dokter V: SIEBESMA. Een week later zijn beide als represaille voor de aanslag op RAUTER aan den ringdijk (Rozenoord) in Amsterdam doodgeschoten. Tot dat dokter V benoemd werd als opvolger van HANS is er veel gepraat en zijn er veel strubbelingen geweest, hoofdzakelijk met GUUS die in beginsel de leiding had gekregen. GUUS, die er eigenlijk de schuld van was dat HANS en ik naar het Noorden gekomen waren met de daaruit voort gekomen ellende, weet van de hele ondergrondse organisatie niets af en reeds na een paar dagen bleek dat zijn security nog helemaal niet aangepast was van de veranderde, gevaarlijke omstandigheden. Zou zijn benoeming zijn doorgegaan, dat zou iedereen die voorheen medegewerkt had, deze medewerking niet langer verleend hebben. PIETER DEKKER (Cor van Paaschen) en DOKTER V (Henk Veeneklaas) die direct al in nauw contact samenwerkten, hebben toen besloten, mij weg te sturen omdat de SD al mijn papieren met ware naam, foto, etc in handen had, doch tevens omdat de SD in mijn oorspronkelijke woonhuis een seinsleutel en een pistool gevonden had. Dit adres, Nicolaas Maesstraat 5b, was bewoond door mijn ouders die reeds eerder naar een kleinere flat verhuisd waren. Ik kreeg toen de beschikking over het huis en stelde dit op mijn beurt aan DOUWE ter beschikking als zendadres. Direct na onze arrestatie heeft DOUWE aan ANITA opdracht gegeven, zijn set er uit te halen doch de twee genoemde voorwerpen zijn blijven liggen. Voor de telegrafisten zijn u weer nieuwe zendadressen gevonden. Zij werken weer ieder met een koerierster. Dokter V wilde LALOE er niet meer bij hebben, zij zou alleen blijven koken voor de belanghebbenden op haar eigen flat.
Er is nu weer een nieuw kantoor waar Dokter V en MADELINE elken dag samenkomen om te werken. Hoe alles nu verder georganiseerd is, is mij niet bekend.
Londen 2 April 1945
G.B. du Celliee-Muller
Daar ik eerst eind September 1944 met HANS (Tobias Biallosterski) ben gaan samenwerken, berust het begin van dit rapport op de verhalen die ik van HANS en anderen over zijn werk gehoord heb.
HANS en BRAM werden afgeworpen op Mandrill, 9 September 1944, vlak achter de Zomerdijk bij Spanbroek Noord-Holland. Hij kwam toen direct in contact met HIL SCHIPPER, woende op de Zomerdijk. HANS heeft toen HIL opgedragen afwerpterreinen met comites in Noord-Holland te organiseren.
Signalement HIL: 1.75 m. blond krullend haar, blauwe ogen, slank draagt bril, 30 jaar oud en werkte voor R.K. geestelijken.
Al de afwerpterreinen ten Noorden van het Noordzee kanaal met de bijbehorende bemanningen zijn en worden nog steeds door hem op lefwaardige wijze georganiseerd.
HANS en BRAM zijn toen naar Amsterdam gegaan waar HANS contact heeft gezocht met de flat 'De Rommelpot' op het Singel waar hij REELY (Dr. Felix) heeft ontmoet en, naar ik meen, via dezen laatste met Dokter V (Henk Veeneklaas) in contact gebracht is.
Signalement REELY: ongeveer 27 jaar, 1.85 m donker haar, snor, knap voorkomen. Hij heeft tot December voor HANS in combinatie met Dokter V voor het vervoer van wapens en voedsel gezorgd en is vervolgens door onderlinge wrijving wat op den achtergrond geraakt. Later bracht hij een set en codes naar SD agenten in Den Haag waar van uit Londen opdracht voor gegeven was. Bij een schietpartij die hieruit voorkwam werd hij licht gewond en voorzoover mij bekend werkt hij niet meer met Dr. V samen.
HANS is toen gaan wonen bij den heer S.H. van GEUNS, Zomerdijkstraat 28, Amsterdam-Zuid. Dokter V heeft toen een kantoor gezocht en gevonden in de Miletstraat 37II, waar HANS is gaan werken, geholpen door een koerierster LOUISE de VRIES (LALOE). Dokter V zorgde tevens voor nieuwe persoonsbewijzen voor BRAM en HANS, volgens welke beide arts waren. Bovendien werden zij voorzien van certificaten volgens welke zij ingeschreven waren als artsen werkzaam in het Wilhelmina Gasthuis (thans Westergasthuis) in Amsterdam-West.
BRAM kreeg als woon- en uitsluitens ontvang adres het Binnen Gasthuis, in de woning van den Chef Technische Dienst.
Uit Rotterdam kwam DOUWE (Paul Peters) als 2e operator en nam zijn intrek bij de familie TAMMES, Nicolaas Maesstraat 78, Amsterdam-Zuid.
HANS nam nog twee koeriersters in dienst namelijk GERDA EGGINK (haar ware naam is mij niet bekend)(Gerda Meijer) en MADELINE van GEUNS, de dochter van van zijn gastheer. Na twee weken werden nieuwe plannen gemaakt om samen te gaan wonen in een flat die dan tevens als kantoor zou moest dienen. Ondertusschen werd ik via MADELINE met met HANS in contact gebracht, nadat ik al een paar droppings meegemaakt had op veld Madeline. Na enig zoeken vonden wij een flat, die van een oude mevrouw SCHOTTE geweest was op de Noorder Amstellaan 37I. Wij zijn daar gevieren gaan wonen, te weten HANS, MADELINE, GERDA en ik. LALOE bleef op haar eigen adres wonen, hetgeen tot moeilijkheden tussen haar en HANS aanleiding gegeven heeft, zij kreeg hierdoor namelijk veel te veel contact met vrienden en vriendinnen die in andere organisaties werkzaam waren.
Ons adres was aan niemand bekend, behalve de telefoon expert CARELS.
Signalement Carels: ongeveer 30 jaar, weinig blond haar, scherp gezicht, opgewekte natuur.
Hij verrichte prachtig werk op telefoongebied voor alle ondergrondse bewegingen, en leeft nog steeds onder zijn eigen naam. Hij is officiel in dienst bij de Gemeentelijke Electriciteits Werken, afdeling kabels. Hij heeft een aantal vertrouwde gemeente monteurs die alle kabel- en telefoonaansluitingen aanleggen. Ergens in een kelder heeft hij een telefooncentrale opgericht, waar alle eigen lijnen binnenkomen en doorverbonden kunnen worden, ook op het stadsnet. In de stad wordt gebruik gemaakt van de vrije aders in de bestaande telefoonkabels en van de vrije voor dienstgebruik bestemde telefoonkabels, die de verschillende verbindingen vormen tussen de hoogspanninghuisjes. Buiten de stad worden PEN kabels gebruikt van het officiele P.E.N.- net door het gehele land. Zo zijn er directe lijnen naar Den Haag, Rotterdam, Haarlem, Alkmaar, Zaandam, Hilversum en Utrecht. Alle stadslijnen werken volgens het inductorsysteem. Via mr. Van ZANTEN (P.J. Six) is HANS in contact gekomen met CARELS die toen ons kantoor met twee directe, over geen centrale lopende, lijnen verbonden heeft met BRAM (Pieter de Vos) en DOUWE (Paul Peters). Tevens kregen wij een lijn naar zijn centrale en een gewoon automatisch stadstoestel met een niet bekend nummer, dat nooit nagezocht kon worden. Wij konden nu op ons schakelbord BRAM met DOUWE verbinden en een van twee met de centrale doorverbinden. Tengevolge van het aanleggen van deze centrale en alle aansluitingen is CARELS iemand geworden die alle ondergrondse personen in vrijwel de meeste steden kent, alle adressen weet, dagelijks met hen spreekt en tevens alle gesprekken kan afluisteren. Hij kwam dikwijls bij ons eten en vertelde dan veel meer dan wij behoefden te weten, zodat wij voorzichtig met hem geworden zijn en hij niet meer te horen kreeg dan strikt noodzakelijk was. Deze telefoonverbindingen bespoedigden de werkzaamheden in belanrijke mate. Als nu de telegrafisten 's avonds de berichten opnamen en naderhand telefonisch vergeleken ter correctie van eventuele fouten, kregen wij ze direct door, zoodat decodatie onmiddellijk plaats kon vinden en eventueel direct een antwoord kon worden opgemaakt dat dan weer in code telefonisch aan die persoon (Paul of Pieter) werd doorgegeven die dan volgende morgen het eerst moest werken. Dit bespaarde dus het gevaarlijke overbrengen van gecodeerde berichten met de daaraan verbonden noodzakelijke postadressen.
Even zoo is HIL in zijn woonplaats in Noord-Holland verbonden met een lijn naar de centrale van CARELS. Waren er nu droppings geweest dan kreeg HIL direct aale bijzonderheden en gaf deze gewoonlijk 's ochtends om ongeveer 8 uur aan ons door, hetgeen een enorme tijdsbesparing betekende, daar we voor deze verbinding, elke dag om de beurt maar een postadres in Midden-Beemster moesten fietsen teneinde het contact met HIL te onderhouden.
Elke Operator had zijn eigen koerierster, die tevens wachtdiensten verrichtte tijdens het zenden. BRAM werkte met MADELINE samen en DOUWE had een blond meisje ANITA (ASPASIA) in dienst. Beide hebben ieder ongeveer vier of vijf zend adressen waar sets staan en waar steeds wisselend gewerkt wordt.
Tot ik wegging was er nog nooit iets fout gelopen bij hen, met uitzondering van het feit dat BRAM heeft moeten verhuizen omdat er in het Binnengasthuis iemand gezocht werd en waardoor zijn gastheer voor de veiligheid het huis gesloten heeft en zelf ook verdwenen is. BRAM is toen bij dokter V gaan wonen.
Half januari id JOSEPHINE (Frankie Hamilton) uit het ziekenhuis in Haarlem ontslagen en kon zij met stokken heel voorzichtig loopen maar nog helemaal niet steunen op haar linker been. Zij is toen ongeveer drie weken bij ons op kantoor geweest ter opvoering van de gezelligheid en om wat bij te eten. Toen heeft GUUS (Frank Hamilton) een boerderij gezocht in Noord-Holland waar zij nu verder genezen moet.
Verder arriveerde eind Januari een Amerikaanse piloot, die neergeschoten was in Noord-Holland, daar door de ondergrondse opgepikt en naar Amsterdam gebracht. Wij konden niet zo vlug een goed adres voor hem vinden en zodoende is hij gebleven tot de maan gunstig werd, waarna hij door de lijnen (linies) werd geholpen. Zijn naam was CECIL K. BELTON.
Tot Januari is alles vlot verloopen, doch daarna vonden enige arrestaties plaats o.a. een bureaumeisje van "C"-kantoor, in het bezit van vele papieren, waaronder het geheele archief over de afgeloopen twee maanden. HANS wetende dat hij dikwijls genoemd werd in deze documenten, absenteerde vanaf dit moment alle besprekingen en vergaderingen. Daar het razzia gevaar sterk toegenomen was, leiten wij door een vertrouwde metselaar de achterwand van de W.C. naar voren zetten en verkregen zoodoende een uitstekende schuiplaats voor opppervlakkige huiszoekingen.
Gedurende de sneeuwperiode vonden geen afwerpingen plaats. Zoodra echter de sneeuw gesmolten was, werden drie velden in het Noorden aangekondigd. Op geen van de velden bleek ontvangst in orde te zijn, zoodat de vliegtuigen niets afwierpen. Het scheen dat de S-Phone en de Eureka's (radiobakens) niet geladen waren of niet werkten en dat de lampen niet deugden. HANS nam dit GUUS kwalijk omdat hij met de technische leiding en instructie van de velden belast was. Hij besloot daarom zelf naar het Noorden te gaan en met GUUS te gaan praten, alles eens te inspecteren en nog eenige kwestie's met HIL te bepraten. Hij kon dan direct de speciale paketten uitzoeken en sorteren, en ik zou meegaan om onderricht te krijgen in S-Phone en Eureka om dit dan weer aan menschen op nieuwe velden ten Zuiden van Amsterdam door te geven.
Op 6 Februari zou er weer afgeworpen worden en zijn wij 's middags op de fiets naar de Zomerdijk (Spanbroek) gegaan. 's Nachts gingen wij naar Martini, maar er kwam geen vliegtuig; later bleek; naar ik meen; dat motorstoring de oorzaak was. Door het slechte weer brachten ook de volgende nachten geen resulaat. Op 9 Februari zou oorspronkelijk op Martini weer worden afgeworpen, doch bleek dat ook dat niet doorging. Wij waren wel naar het veld gegaan omdat wij de veranderde golflengte niet ontvangen konden krijgen en werden toen later gewaarschuwd dat het niet doorging en zijn toen naar het verzamelpunt, een boerderij, teruggegaan. Eveneens waren die nacht op het veld twee doktoren van de NBS, namelijk dr. JAN en dr. PETER, en verder de heer HELLEMA uit Zaandam, een transporteur die zijn eigen schepen ter beschikking stelde, voor wapen- en voedselvervoer. Deze schepen waren dikwijls voorzien van een dubbele bodem.
Ik kan mij niet herinneren of wij die nacht op de boerderij gesproken hebben over een vertrek dat de volgende morgen per auto zou plaats vinden. Dit is echter heel goed mogelijk, daar de heer HELLEMA ook terug wilde naar Zaandam en dr. JAN naar Amsterdam terwijl dr. PETER naar het Zuiden moest. De bestemming van deze laatste was mij echter onbekend. Een broer van HIL wist een auto te vinden die met aardappelen de volgende morgen naar Amsterdam zou vertrekken en wij besloten mee te gaan; de fietsen konden niet meegenomen worden, doch door denzelfden auto eenige dagen later naar Amsterdam getransporteerd worden. De naam van de eigenaar van den auto was Van WEEL.
Zaterdag morgen, den 10de Februari om 9 uur, kwam de vrachtwagen op de Zomerdijk aan, waar de heer HELLEMA en wij beiden instapten; een eind verder stopten wij en stapten beide dotoren met eenige pakken ook achterin. Het dekzeil was geheel over den wagen heengeslagen tegen regen en wind, dus konden wij niets zien. Plotseling stopte den auto en werd het zeil teruggeworpen en stonden wij tussen twee "Grüne Polizisten" met Schmeissers een Landwacht officier met een Stengun en drie Landwachters met gewone geweren. Wij moesten direct van den auto af komen en tegen den muur van het politiebureau gaan staan. Wij bleken in Wognum te zijn. Zij begonnen direct de bagage en persoonsbewijzen te onderzoeken. Uit de bagage van de doktoren kwamen twee gedropte 'First Aid' blikken te voorschijn. De auto mocht doorrijden en wij moesten het politiebureau in naar de wachtkamer onder bewaking van de Landwachters. Hier zijn wij om de beurt verhoord door de twee "Grünen" en de officier-Landwachter. Zij begonnen met de doktoren (HANS was volgens zijn P.B. ook dokter), daar zij wilden weten waar de 'First-Aid' kisten vandaan kwamen of naar toe gingen. Zij begonnen dr. PETER te verhoren, waardoor wij kans zagen om alle compromitterende papieren achter een verwarmingsradiator te duwen. HANS en ik hadden vrijwel geen papieren en ik had alleen een koffertje met een paar Engelse sokken, een torch en parachutekoord als handvat. De heer HELLEMA en de doktoren hadden wel eenige belangrijke papieren. Toevallig boog een Landwachter zich later over de radiator en heeft alle papieren gevonden. Tegen dr. PETER hadden zij sterken argwaan. Zij hebben hem in zijn gezicht geslagen tot dat hij zei van wien hij zijn papieren gekregen had, hij noemde toen een dokter in Obdam. HANS en mij hebben zij bijna niets gevraagd, alleen nalen zij al onze bezittingen af en haalden zij onze zakken leeg. Zij hebben toen een auto laten komen waarop wij vijven, en nog een man uit Wognum zelf, die zij opgepikt hadden, plaats moesten nemen. Wij reden toen naar Obdam en stopten voor het doktershuis dat omsingeld werd, de dokter, zijn zoon, een onderduiker en een oude tuinman werden gearresteerd; daarna zijn wij overgebracht naar het stadhuis in een kamer aan de voorkant; met een Landwachter met een gewoon geweer ter bewaking. De "Grünen"en rest van de Landwachters stonden in de gang en buiten het gebouw. Schijnbaar moesten wij hier wachten op een overvalwagen die ons dan verder zou vervoeren. Even later werd de notaris van het dorp ook binnengebracht. Ik stond naast HANS in de hoek van de kamer en wij keken elkaar aan en begrepen beide dat dit de laatste kans was om er uit te komen. Op een moment toen de Landwachter het raam uitkeek nam HANS het initiatief en sprong bovenop hem voor hij een geluid kon maken. De Landwachter zakte in elkaar en kwam in een hoek op zijn geweer te zitten. Daar wij geen mes of iets anders hadden om hem direct het zwijgen op te leggen kneep HANS zijn keel dicht en ik trapte hem met mijn rubber laarzen tegen het hoofd. Onderwijl was iedereen de kamer al uit en hoorde ik reeds schieten. Ik ried HANS aan mee te gaan dan anders het te laat zou kunnen zijn. Ik ben daarop zelf de deur uitgerend en, naar ik meen, kwam HANS achter mij aan. Op den gang was niemand meer en toen ik bij een open achterdeur kwam, zag ik in de achtertuin een Landwachter staan schieten. Ik ben toen rechts een schutting overgeklommen en een sloot doorgelopen. Het schieten was middelewijl toegenomen en ik zag de kogels naast mij in het water komen. Over een weg door tuinen en om huizenblokken ben ik toen een vreemd huis binnengerend. dat een metselaar-aannemer bleek toe te behoren en een goede ondergrondse schuilplaats onder een bed bleek te hebben, waar hij mij nat en wel in verborg. Van HANS heb ik niets meer gezien, ik meen dat hij achter aan kwam. Middelerwijl was een wagen met leden van de Groene Politie aangekomen, die begonnen te zoeken, waarna zij ook in mijn huis kwamen en, na niet zeer grondig gezocht te hebben, weer weggingen en de metselaar (Mulder) meenamen.Zij arresteerden toen alle mannen van het dorp, waarschijnlijk omdat de KP van Obdam schoten gelost heeft op de Duitsers. Ik ben toen uit mijn schuilplaats gekomen daar de gearresteerde zou kunnen verraden waar ik verborgen zat en ben in een schuurtje op een ander erf gaan zitten. Na een paar uur bleek dat de mannen weer vrijgelaten werden en toen het donker werd ben ik uit het schuurtje naar het woonhuis teruggegaan, waar ik vernam dat de meeste van ons gewond waren en daarna opnieuw gearresteerd. Na droge kleren te hebben gekregen, ben ik toen teruggeloopen naar den Zomerdijk en kreeg ik direct via eigen lijnen telefonisch contact met HIL en met Amsterdam. Later bleek dat HANS in de long getroffen was, dr. PETER in long en beenen, dr. JAN in de beenen en de heer HELEMA op slag dood was. In de heer HELLEMA verloren wij een van de actiefste en hulpvaardigste menschen van de geheele ondergrondse beweging in de Zaanstreek. Alleen de Obdamsche dokter en notaris zich kunnen verstoppen in het stadhuis zelf, maar verder werd dus belave mij iedereen weer gepakt. HANS en de andere gewonden zijn door R.K. zusters in Obdam verbonden en daarna per ziekenauto naar het Marine Hospitaal in Heiloo vervoerd. Zondag ochtend, de 11de Februari werden zij doorgetransporteerd naar het Wilhelminagasthuis in Amsterdam. Na een paar uur daar geweest te zijn werden zij weer verder gebracht naar Scheveningen.
Zelf ben ik een week tot 18 Februari op een boerderij gebleven in de buurt van HIL en kreeg van hem na twee dagen reeds een nieuw persoonsbewijs. Toen HIL Amsterdam opbelde dat wij gepakt waren, zijn de drie meisjes direct begonnen de flat leeg te ruimen, eerst de telegrammen en wapens, en daarna alle andere bezittingen die naar verschillende adressen zijn overgebracht (zondag 11 Februari).
Dokter V was de man die automatisch de leiding op zich nam, gezien het feit, dat hij volkomen op de hoogte was van alles en een goede vriend van HANS was geworden. Wij weten niet precies wanneer, maar waarschijnlijk zondagavond of maandagmorgen 12 Februari is de SD naar de flat gekomen. GERDA wilde maandagmorgen toen nog wat dekens gaan halen op de flat. Met dit plan is zij weggegaan, is toen waarschijnlijk gepakt in de flat en naar de gevangenis aan den Amstelveenscheweg weggebracht en daar een paar later eveneens naar Scheveningen. HANS was van plan geweest GERDA door de lijn (linie) heen te sturen onder de naam VICTORIENTJE (zie telegrammen). Een week later is, door omstandigheden, de SD een pension op de Weteringschans binnengegaan, waar toen enige blanco persoonsbewijzen gevonden zijn. Alle bewoners van het pension werden meegenomen, waaronder DOUWE's koerierster ANITA en een werker voor dokter V: SIEBESMA. Een week later zijn beide als represaille voor de aanslag op RAUTER aan den ringdijk (Rozenoord) in Amsterdam doodgeschoten. Tot dat dokter V benoemd werd als opvolger van HANS is er veel gepraat en zijn er veel strubbelingen geweest, hoofdzakelijk met GUUS die in beginsel de leiding had gekregen. GUUS, die er eigenlijk de schuld van was dat HANS en ik naar het Noorden gekomen waren met de daaruit voort gekomen ellende, weet van de hele ondergrondse organisatie niets af en reeds na een paar dagen bleek dat zijn security nog helemaal niet aangepast was van de veranderde, gevaarlijke omstandigheden. Zou zijn benoeming zijn doorgegaan, dat zou iedereen die voorheen medegewerkt had, deze medewerking niet langer verleend hebben. PIETER DEKKER (Cor van Paaschen) en DOKTER V (Henk Veeneklaas) die direct al in nauw contact samenwerkten, hebben toen besloten, mij weg te sturen omdat de SD al mijn papieren met ware naam, foto, etc in handen had, doch tevens omdat de SD in mijn oorspronkelijke woonhuis een seinsleutel en een pistool gevonden had. Dit adres, Nicolaas Maesstraat 5b, was bewoond door mijn ouders die reeds eerder naar een kleinere flat verhuisd waren. Ik kreeg toen de beschikking over het huis en stelde dit op mijn beurt aan DOUWE ter beschikking als zendadres. Direct na onze arrestatie heeft DOUWE aan ANITA opdracht gegeven, zijn set er uit te halen doch de twee genoemde voorwerpen zijn blijven liggen. Voor de telegrafisten zijn u weer nieuwe zendadressen gevonden. Zij werken weer ieder met een koerierster. Dokter V wilde LALOE er niet meer bij hebben, zij zou alleen blijven koken voor de belanghebbenden op haar eigen flat.
Er is nu weer een nieuw kantoor waar Dokter V en MADELINE elken dag samenkomen om te werken. Hoe alles nu verder georganiseerd is, is mij niet bekend.
Londen 2 April 1945
G.B. du Celliee-Muller
w.mugge@home.nl