RUURD & GOSSE DIJKSTRA, KP.
Ruurd Dijkstra, geboren op 2 september 1925 te Hemelumer Oldeferd, overleden op 1 mei 1945 te Zwaag. Soldaat KP.

Vijf mannen van een Andijker verzetsgroep reden op 1 mei 1945 op de fiets richting Zwaag. Zij werden aangehouden door de Landwacht.
Gosse Dijkstra wordt ter plekke vermoord. Jan Ruiter wist op de fiets te ontsnappen

Ruurd Dijkstra, Johannes  Smink en Jan Kort werden in de aanwezigheid van een tachtigtal Duitsers en Landwachters, zonder vorm van proces voor het raadhuis te Zwaag neergeschoten. Een schot in de rug en vervolgens een schot in het hoofd. De ooggetuigen, de wed. Kraakman-Bronk en haar 16-jarige zoon verklaarden, dat de drie gearresteerden voor het raadhuis opgesteld werden en klokslag twaalf uur de mannen één voor één met een stengun in de rug en daarna in het hoofd geschoten werden.

.
Johannes Smink, geb. 15-2-1911, verzetsman.

Gosse Dijkstra, geb. 2-2-1924, verzetsman.

Ruurd Dijkstra, geb. 2-9-1925, verzetsman.

Jan Kort, geb. 22-7-1914, verzetsman.
Zaterdag, 22 september 1945, No. 19, 22e Jaargang

Zwaag eert onze gevallenen.

We zijn Dinsdagmorgen naar Zwaag geweest. Voor het Raadhuis aldaar zijn de gevallenen plechtig herdacht en is een gedenksteen onthuld, waarop de namen van de vier Andijker B.S.-ers staan vermeld.
Voor de familie van de gevallenen was een grote ruimte gereserveerd, terwijl namens de illegaliteit aanwezig waren de heren G. Ruiter, plaatselijk leider der L.O. en Loco-burgemeester, D.H. Uitterdijk, plaatselijk Commandant der N.B.S. en W. Siebesma, leider der Propaganda.
Burgemeester J. Wiering opende de plechtigheid. Daarna sprak Ds. A. de Wilde een kort woord. We zijn hier bijeengekomen, aldus Ds. de Wilde, om hen te gedenken die vielen in de strijd tegen een goddeloze Staat. Ze streden voor de Gerechtigheid. Hun lot was naar menselijk inzicht vreselijk, doch we geven ze over aan de leiding van de Almachtige God.
Als wij er lang niet meer zijn zal weer een herdenking plaats vinden. Aan ons zal niet meer worden gedacht, doch de namen dezer mannen zullen nimmer worden vergeten.
Kapelaan Stammeijer was de tweede spreker. Alom wordt feest gevierd.
5 lange jaren hebben we de vrijheid gemist. We moesten ze eerst missen om ze opnieuw te kunnen waarderen. Over iedere vrijheidsherdenking valt altijd een moment van stilte. We herdenken met eerbied aan hen die vielen. Ze hebben als een held hun edel bloed gewaagd. We moeten ook zelf van deze plaats béter weggaan dan we zijn gekomen. Een ieder geve zich met alle macht voor de opbouw van ons dierbaar Vaderland.
Burgemeester Wiering herinnerde er aan dat reeds op 8 Mei een herdenking heeft plaatsgevonden, doch dat er thans een blijvende herinnering kon worden onthuld. De gedenksteen die inmiddels reeds was onthuld, droeg de namen van de 4 Andijkers.
Het is een steen van wit marmer. Boven de namen staat: "In deze gemeente vielen op 1 Mei 1945 als slachtoffers van de onmenselijke wreedheid der landwacht:"
De plek waar de mannen hebben gestaan was in een bloemperk veranderd. Op dit gewijde stukje grond werden onder ademloze stilte der aanwezigen een zestal kransen neergelegd. Men voelde als het ware de dank van geheel Zwaag. Dan worden door de heer A. Leeuw Sr. luidop de namen genoemd en zijn stem beeft van innerlijke ontroering als hij namens allen dank brengt aan de vier helden.
Zij hebben de tol van Zwaag met hun leven betaald, anders hadden wij zeker eigen doden te betreuren gehad, aldus de heer Leeuw in een persoonlijk onderhoud met ons. Daarom is de dank van Zwaag nooit groot genoeg.
Aan deze plechtigheid werkten mede de Fanfare "De Herleving", Fanfare "St. Ceacilia" en een Mannenkoor onder leiding van de heer P. v. Westen. De heer van Westen is tevens directeur van "St. Ceacilia". Directeur van "De Herleving" is de heer A. Kaag.
De plechtigheid werd besloten met twee coupletten van het Wilhelmus, onder leiding van de heer Kaag.
Op de heenreis bezochten we eerst nog even de plek waar Gosse Dijkstra verraderlijk is neergeschoten. De plek was eveneens in een bloemperk herschapen. Tussen bloemen en groen staat er een kleine vlag. Op een bord lazen we de woorden: "Hier viel een held."
Zwaag heeft op waardige wijze de doden herdacht, niet alleen de vier Andijkers, maar allen die in de strijd om Gerechtigheid zijn gevallen.

Weekblad
"De Andijker" 1945
Gosse Dijkstra, Geboortedatum:  2 januari 1924 (Warns) Overlijdensdatum: 1 mei 1945 (Zwaag)

Woonde in Andijk. Zoon van Gerben Dijkstra en Aafke Damstra. Ongehuwd. Gereformeerd. Lid verzet behorend tot de Binnenlandse Strijdkrachten 4e sectie. Gosse, zijn broer Ruurd en en de medeverzetsstrijders Jan Kort (22 juli 1914 Andijk), Johannes Smink (15 februari 1911 Lisse) en Jan Ruiter fietsten in de buurt van Zwaag, toen ze door landwachters werden aangehouden. De verzetslieden hadden in hun fietstassen wapens verborgen. Op het moment dat een landwachter deze wilde inspecteren wist één man - Jan Ruiter - te ontsnappen. De vier overigen hadden die kans niet en zijn vlak na hun aanhouding doodgeschoten. Hun namen staan vermeld op de plaquette aan het voormalig stadhuis in Zwaag.
Ruurd en Gosse Dijkstra waren twee neven van mijn schoonvader Wâtte Dijkstra. Ik kende dit verhaal al enige tijd en het verhaal over Enkhuizen tijdens oorlog was een mooie gelegenheid om hier eens iets over op de site te zetten. Onderstaande stukken zijn gevonden op het internet, ik moet nog eens zien om de procestukken van Willem A. van der Spek in te zien, mogelijk wordt het verhaal dan compleet. Hadden de jongens inderdaad slechts een leeg Stengun magazijn in hun fietstas, of ging het om meer wapens en munitie? Volgens mij heeft Van der Spek niet zijn volledige straf uit hoeven zitten en is hij na 9 jaar vrijgelaten, maar ook dat moet nog nader uitgezocht worden. Mogelijk is nog het een en ander te vinden in het boek 'Andijkers in verzet' van 1985. Ook het West-Fries archief heeft het één en ander.
TERUG NAAR ENKHUIZEN

TERUG NAAR OVERZICHT





          w.mugge@home.nl